‘Thuis moet een veilige haven zijn’

,,Voor één klap word je hier niet opgevangen.’’ Zo, die zit. Marion Suijker, directeur-bestuurder van Rosa Manus windt er geen doekjes om. Wie zich bij de vrouwenopvang in Leiden (en omstreken) meldt, zit doorgaans behoorlijk in de problemen.

Vrouwen en kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, vinden bij Rosa Manus een veilig onderkomen. ,,Tijdelijk’’, haast Suijker zich te zeggen. Want de cliënten – zoals dat tegenwoordig zo chic heet  – worden geacht na maximaal 7,5 maand hun leven weer op de rails te hebben. Op eigen benen verlaten zij Rosa Manus via de hoofduitgang, om plaats te maken voor lotgenoten.

Hoe schrijnend de situatie vaak ook is, de vrouwenopvang in Leiden ademt een prettige sfeer uit. Een toevluchtsoord voor  vrouwen (en kinderen) die hun eigen huis ontvlucht zijn.  ,,Thuis moet een veilige haven zijn’’, zegt Suijker (sinds 1 april 2014 directeur),  die tijdens het interview gezelschap heeft van haar ervaren medewerkster  Jacinta Güppertz. Met het overige personeel van Rosa Manus  doen zij er alles aan op dat voor elkaar te krijgen. Was de organisatie voorheen wat meer  naar binnen gericht, tegenwoordig mag de buitenwacht ook weten wat voor mooi werk de organisatie verricht.

Uiteraard zal dat nooit ten koste gaan van de privacy van de tijdelijke bewoners. ,,Soms worden zij gestalkt of proberen mensen binnen te komen die hier niets te zoeken hebben. Dat zijn trouwens niet alleen mannen. Huiselijk geweld is een groot probleem, dat zo’n 200.000 keer per jaar voorkomt in Nederland. En heus niet alleen bij mensen van buitenlandse komaf. Het komt in alles milieus voor, het kan in elke straat gebeuren.’’

Als cliënten – die niet altijd bij Rosa Manus wonen, er is ook ambulante hulpverlening plus een spreekuur in de wijk  – van de schrik zijn bekomen, moeten zij hun leven weer oppakken. Dat kan door trainingen, gesprekken, activiteiten en gezelligheid. Rosa Manus zorgt voor de faciliteiten. Zo huurt de opvang, met gemeentelijk subsidiegeld, regelmatig tolken in om met buitenlandse slachtoffers te kunnen praten.  ,,Dat kunnen net zo goed mannelijke als vrouwelijke tolken zijn, als cliënten geen bezwaar tegen een man hebben.’’

Hoewel de vrouwenopvang landelijk is georganiseerd, probeert Rosa Manus in Leiden en omgeving mensen zo veel mogelijk in de eigen regio op te vangen. Soms is het echter vanwege de veiligheid noodzakelijk om op een geheime plaats af te spreken. Na zo’n lastige aanloop geeft het de medewerkers voldoening als bewoners na enkele maanden op eigen kracht verder kunnen, bijvoorbeeld doordat voor hen een verblijfstatus is geregeld. ,,Al zullen sommigen ook na hun vertrek nog wel eens een vangnet nodig hebben.’’

In dat geval kunnen zij aankloppen bij Rosa Manus of aanpalende instanties. Suijker schudt zo een rij namen uit haar mouw van partners waarmee zij regelmatig contact heeft: jeugdzorg, Kwadraad, woningcorporaties, Stuv, de gemeente, stichting De Binnenvest, Libertas, ,,en dan vergeet ik er vast nog een heel aantal.  Ook werken we nauw samen met de politie. Die heeft goed zicht op huiselijk geweld en zet dat hoog op de agenda.’’

Ook de ketenaanpak van de Von Münchhausenbeweging in Leiden bevalt haar. ,,De bureaucratie mag nooit leidend zijn bij de oplossing van problemen. Vooral onorthodoxe zaken die vastzitten, vergen een onorthodoxe aanpak. Maar ik wil benadrukken dat er buiten Von Münchhausen om ook veel wordt bereikt door onderlinge samenwerking. Von Münchhausen is geen toverwoord waarmee alle problemen zijn opgelost. Ik zie het niet als een systeem, maar als een vangnet .’’

Suijker – voorheen acht jaar wethouder voor de PvdA in Gouda en tevens oud-directeurbestuurder van Kwadraad – is in enkele maanden al vertrouwd geraakt met haar nieuwe werkplaats. ,,Leiden is een leuke stad. Dat heeft zeker te maken met de studenten, die voor reuring zorgen.’’

Van de 35 steden in Nederland die vrouwenopvang kennen, slaat Leiden volgens Suijker een goed figuur. ,,Het gaat er hier professioneel aan toe. Rosa Manus zit ook in een mooi pand. Dat laten we graag zien als gastvrouw van de Von Münchhausenbijeenkomst op 3 november. ‘’

Ook dan staat de veiligheid (,,onze corebusiness’’) voorop. ,,We kijken goed wie er allemaal binnenkomen. Even hebben we nog overwogen om bewoners te vragen de maaltijd te bereiden. Maar op basis van vrijwilligheid vonden we dat toch een hele inspanning. Bovendien hebben we ook medewerkers die graag koken. En ik beloof je: de maaltijd heeft zeker een internationaal tintje.’’

Fondsen

Ondanks subsidies kost het Rosa Manus moeite zichzelf te bedruipen. Directeur Marion Suijker prijst zich gelukkig met de Stichting Vrienden van Rosa Manus, die manieren bedenkt om geld te werven voor de organisatie. Dat lukte bijvoorbeeld bij de Singelloop van 2013 en onlangs bij de Midnight Walk in Leiden, die 9000 euro voor Rosa Manus opleverde. Daarnaast ontving Rosa Manus onlangs geld van Kinderpostzegels voor een Veerkracht, een methodiek die wordt gebruikt voor kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.

De casus die de organisatie eerder inbracht bij Von Münchhausen heeft ook een financiële component. Een vrouw die in afwachting was van een verblijfsvergunning, kon door een gebrek aan inkomsten haar huur niet betalen. Via  Von Münchhausen kwam dat de diaconie van de Leiderdorpse PKN (protestantse kerk) ter ore, die vervolgens eenmalig haar maandhuur betaalde. ,,Samenwerking met kerken en fondsen is voor Rosa Manus heel belangrijk’’, besluit Suijker.