‘Organisatie sterker dan eenling’

Het is een hele toer om Helma Baart te vinden. Een bedrijvenpand vol trappen, gangen en vertrekken met een onnavolgbare nummering onttrekt de directeur van Stichting BalansZorg Begeleiding aan het zicht. Maar haar doelgroep, ‘mensen die in de shit zitten’, kent de weg naar en in het gebouw aan de Middelstegracht.

Helma Baart verklaart dat vooral uit haar wijdvertakte netwerk. De Leidse maakt zich al heel wat jaren sterk voor haar medemens en diende de stad tot begin 2018 als gemeenteraadslid voor de PvdA. ,,Dat werk deed ik met hart en ziel’’, zegt zij in haar werkkamer, ,,maar raadswerk heeft zo zijn grenzen. De term zelfredzaamheid valt in die kringen vaak, maar sommige mensen hebben nu eenmaal een steuntje nodig.’’ Gaandeweg de afgelopen raadsperiode groeide bij haar het besef dat een hechte organisatie zulke kwetsbare eenlingen sterker kan maken.  ,,Ik heb levenservaring, diploma’s en veel contacten. Daarbij ga ik pragmatisch te werk. Bij de notaris heb ik een stichting opgericht.’’

Aanvankelijk ging Helma Baart – vanwege haar raadslidmaatschap – met haar stichting omzichtig te werk. Zonder nadrukkelijk te werven en zonder contractering kreeg zij zo veel hulpverzoeken dat zij er collega’s bij moest zoeken. ,,We werken hier met zijn achten, een mooie mix van praktijkgerichte mbo’ers en technisch geschoolde hbo’ers. Ik probeer me zo min mogelijk met het werk van anderen te bemoeien, maar soms kan ik dat toch niet laten. Uiteindelijk ben ik geen maatschappelijk werker, maar wel op veel terreinen een ervaringsdeskundige. Zo weet ik wat het is om werkloos te zijn en hoe wanhopig je kunt worden van alle regeltjes die instellingen hanteren.’’

Het grootste nadeel van die bureaucratie vindt Helma Baart dat daardoor kostbare tijd verloren gaat. Stichting BalansZorg Begeleiding werkt sinds 1 juli op basis van contractering. Dat wil zeggen dat Baart hulpzoekers eerst volgens afspraak verwijst naar de Sociale Wijkteams en er soms na maanden eentje toegewezen krijgt. ,,Met die werkwijze heb ik moeite, want het duurt allemaal zo lang. In de tussentijd hadden wij al zo veel kunnen regelen voor een cliënt. Mensen kunnen soms zo eenzaam zijn. Wij zeggen wel eens dat een knuffel ons handelsmerk is.’’

De dienstverlening van Helma Baart aan hulpzoekenden kan nog verder gaan. ,,Soms helpen we financieel (bijvoorbeeld bij particuliere kamerverhuur), geef ik ze wat te eten of vraag een postadres aan.’’ Zij schampt daarmee de grenzen van de regels, wat anderen uit angst voor fraude misschien nalaten. Baart doet het niet voor eigen gewin, maar om mensen die in de problemen zitten uitzicht te geven op ,,wat wij allemaal het liefste willen:  huisje, boompje, beestje. We blijven tenslotte kuddedieren.’’

Helma Baart is niet de eerste en vast ook niet de laatste die benadrukt dat ieder mens in de problemen kan raken. Dan is het goed om te weten dat haar Stichting BalansZorg Begeleiding pechvogels desgewenst bij de hand kan nemen. ,,Wij bedenken oplossingen op het gebied van wonen, zorg, scholing, financiën, net zo lang tot de persoon in kwestie op eigen kracht verder kan. Helaas is dat niet iedereen gegeven, de veel geprezen zelfredzaamheid ten spijt.’’

Vandaar dat Helma Baart de krachten graag bundelt, ook tweemaandelijks tijdens de Von Münchhausen-bijeenkomst. Het is geen toeval dat zij zich nu opwerpt als gastvrouw. ,,De ruimte hebben we hier, als je de weg eenmaal weet. En ook verder kan ik in mijn nieuwe functie wat gemakkelijker reclame maken nu ik geen gemeenteraadslid meer ben. Dat werk vond ik ook leuk, maar ik heb nu wat meer mijn handen vrij.’’